Terapia NDT-Bobath zwana terapią neurofizjologiczną jest szeroko stosowaną, zaawansowaną metodą rehabilitacji stosowaną przez fizjoterapeutów. Jest bardzo często wykorzystywana u dzieci, z różnymi zaburzeniami neurologicznymi, ortopedycznymi oraz genetycznymi. Nie ma żadnych ograniczeń wiekowych. Polega na nauce i wspomaganiu prawidłowych, płynnych wzorców ruchowych oraz eliminacji nieprawidłowych lub patologicznych odruchów ciała.

Opiera się na neuroplastyczności, czyli niesamowitej zdolności mózgu do reorganizacji i możliwości tworzenia nowych połączeń nerwowych. Dzieje się to w odpowiedzi na prawidłowe bodźce ruchowe i sensoryczne, nauczane podczas spotkań z fizjoterapeutą Bobath.

Metoda NDT Bobath jest skuteczna u dzieci z:

✅ Zaburzeniami neurologicznymi – takimi jak mózgowe porażenie dziecięce (MPD), urazy czaszkowo-mózgowe, dystrofie mięśniowe oraz inne choroby nerwowo-mięśniowe.

✅ Wadami postawy i nieprawidłowymi ruchami – kręcz szyi, asymetria ciała, skolioza, zaburzenia równowagi i koordynacji ruchowej.

✅ Zaburzeniami rozwoju i z wadami wrodzonymi – opóźnienie psychoruchowe, okołoporodowe uszkodzenie splotu barkowego, przepuklina oponowo-rdzeniowa, artrogrypoza, achondroplazja.

✅ Zespołami genetycznymi – na przykład zespół Lowe’a, zespół Downa i inne.

✅ Zaburzeniami sensorycznymi – problemy z integracją sensoryczną, nadwrażliwość lub niedowrażliwość na bodźce zewnętrzne.

✅ Zaburzeniami związanymi z nieprawidłowym napięciem mięśniowym – takimi jak hipertonia (zbyt wysokie napięcie mięśniowe), hipotonia (zbyt niskie napięcie mięśniowe).

✅ Padaczką (epilepsją).

Fizjoterapeuta dzieci podczas terapii stosuje różne techniki lecznicze, takie jak:

🟡 Facylitacja ruchu (torowanie, ułatwianie) – wspomaganie prawidłowych wzorców ruchowych poprzez odpowiednie prowadzenie ciała.

🟡 Hamowanie nieprawidłowych wzorców – eliminowanie kompensacyjnych, patologicznych odruchów i nieadekwatnego napięcia mięśniowego.

🟡 Ćwiczenia kontroli posturalnej – poprawa stabilizacji tułowia, głowy i kończyn w różnych pozycjach.

🟡 Ćwiczenia równowagi i koordynacji – nauka płynnych i kontrolowanych ruchów w codziennych sytuacjach.

🟡 Techniki manualne – prowadzenie prawidłowego ruchu ciała przez terapeutę za pomocą dłoni na kluczowych punktach ciała dziecka (np. obręcz barkowa, biodra).

🟡 Trening lokomocyjny oraz praca nad przejściami między pozycjami – nauka efektywnego wstawania, siadania, przewracania się, chodu itp.

🟡 Integracja ruchu z codziennymi aktywnościami – terapia w kontekście rzeczywistych działań dziecka.

🟡 Wykorzystanie sprzętu rehabilitacyjnego – piłki, wałki, taśmy, maty, kliny pomagają w prawidłowym ustawieniu ciała podczas ćwiczeń.

🟡 Stymulacja sensoryczna – pobudzanie czucia głębokiego i propriocepcji dla lepszego odbioru bodźców.

🟡 Techniki relaksacyjne – stosowane między innymi u pacjentów z hipertonią np. w mózgowym porażeniu dziecięcym.

Klucz do sukcesu to kompleksowe i konsekwentne podejście do problemu oraz dobra współpraca pacjenta, jego opiekunów i terapeuty Bobath. Skuteczność zależeć będzie więc od kilku czynników, takich jak:

Wczesne rozpoczęcie terapii – im wcześniej wdrożona rehabilitacja, tym lepsze efekty.

Regularność rehabilitacji – systematyczne ćwiczenia zwiększają skuteczność terapii (zaleca się 1-2 sesje tygodniowo).

Zaangażowanie pacjenta i opiekunów dziecka – codzienne stosowanie zaleceń terapeutycznych wzmacnia efekty.

Indywidualizacja terapii – skuteczność terapii wzrasta, gdy dostosowuje się ją do indywidualnych potrzeb konkretnego pacjenta.

Realizacja pełnego procesu terapeutycznego – leczenie może trwać od kilku miesięcy do kilku lat, w zależności od trudności i postępów dziecka.

Połączenie z innymi metodami – kombinacja terapii Bobath z innymi podejściami wspomagającymi (np. fizjoterapia ortopedyczna, ćwiczenia indywidualne, terapia zajęciowa, hydroterapia).